สำหรับตอนที่แล้ว คุณอัญชลี ชวนิชย์ วศ. 2512 นายกสมาคมนิคมอุตสาหกรรมไทยและพันธมิตร ได้มาให้ความรู้ดี ๆ จาก เรื่องบทบาทสำคัญของนิคมฯ ในการส่งเสริม ESG ของโรงงานอุตสาหกรรมไปแล้ว ตอนที่ 2 ท่านจะมาให้ความรู้เรื่อง แนวคิดเรื่องพลังงานทางเลือกในประเทศไทย และคำแนะนำสำหรับรุ่นน้องผู้หญิงที่สนใจเรียนวิศวฯ
แนวคิดเรื่องพลังงานทางเลือกในประเทศไทย
ปัจจัยพื้นฐานของภาคอุตสาหกรรมในการผลิตต่าง ๆ โดยเฉพาะเรื่องไฟฟ้า ซึ่งต้นทางมาจากถ่านหิน น้ำมัน แก๊ส ทำให้เกิด Climate Change ตามมาจากการที่เราใช้พลังงานเหล่านี้ ปัจจุบันไม่ใช่แค่เรื่องมีไฟฟ้าที่มีเพียงพอ มีความเสถียร ในราคาที่เหมาะสม แต่ต้องมีความสะอาดด้วย หรือที่เรียกว่าพลังงานสะอาด และเกิดเป็นความต้องการของลูกค้าขึ้นมาเนื่องจากโลกที่ร้อนขึ้น ซึ่งในยุโรปได้เริ่มออกกฎหมายเรื่องการใช้พลังงานสีเขียวแล้วหรือที่เราเรียกว่า RE100 (การหันมาใช้พลังงานสีเขียว 100%) เช่น พลังงานแสงแดด พลังงานน้ำ ลม เป็นต้น ซึ่งปัจจัยในการใช้พลังงานหมุนเวียนไม่ได้มีต่อเนื่องยังไม่สามารถนำมาใช้ในโรงงานได้ 100% เพราะมีความเสถียรไม่เพียงพอ เทคโนโลยีด้านแบตเตอรีจึงถูกพัฒนาขึ้นมาเพื่อใช้ในการกักเก็บพลังงานเหล่านี้ ทำให้การใช้พลังงานสะอาดมีความเสถียรมากขึ้นและต้นทุนที่สูงขึ้นตามมา ผู้บริโภคทั่วไปมักเข้าใจว่าการหันมาใช้พลังงานสะอาดทำให้มีต้นทุนที่ต่ำลง เช่น เรื่องค่าไฟฟ้า เป็นต้น ความจริงแล้วไฟ Renew ยังไม่ใช่ไฟที่ราคาถูก เช่น ตัวบ้านที่มีการติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์เราจะต้องมีไฟฟ้าที่ Backup มาจากสายไฟ ซึ่งค่าใช้จ่ายส่วนนี้ภาครัฐต้องเป็นฝ่ายที่รับภาระไป อยากให้ผู้บริโภคเข้าใจและยอมรับในเรื่องของค่าใช้จ่ายหากเราจะปรับเปลี่ยนไปใช้พลังงานสะอาดมากขึ้น
“เพราะฉะนั้นอยากให้ทุกคนยอมรับว่าพลังงานจะไม่ได้มีราคาที่ถูกลง คงเป็นเรื่องยาก แต่อยากให้ทุกคนยอมรับได้ในราคาที่เป็นไปตามท้องตลาด และปัจจัยหลักของไฟฟ้าต้องมีเพียงพอ มีความเสถียรภาพ และราคาที่เหมาะสม ซึ่งเป็นเรื่องที่เกี่ยวพันกันมากที่สุดกับนโยบายของภาครัฐซึ่งเป็นตัวกำหนดและช่วย Support ในเรื่องนี้”
จะเห็นว่าหลาย ๆ ประเทศ เช่น เวียดนาม หลายคนมองว่าไฟฟ้าราคาถูกแต่ยังมีความเสถียรไม่พียงพอ ซึ่งประเทศไทยถือเป็นประเทศที่มีความเสถียรเรื่องไฟฟ้ามาก เราจะไม่เจอปัญหาไฟดับ ไฟตก ซึ่งน้อยลงมาก ๆ ในยุคนี้ แต่เราจะมองว่าค่าไฟแพงมากขึ้นเพราะมีในเรื่องของ Backup เข้ามาเกี่ยวข้อง จะเห็นว่า 5 ปีที่ผ่านมา มีเรื่องของการเปลี่ยนแปลงในเรื่อง Green และ Renew เข้ามาเกี่ยวข้องเยอะเพราะได้รับผลกระทบมาจาก Climate Change ค่อนข้างเยอะ การจะเปลี่ยนผ่านต้องใช้ระยะเวลาพอสมควรเพราะการ Backup ต่าง ๆ เราใช้พลังงานจากฟอสซิล ซึ่งสิ่งที่เห็นว่าเปลี่ยนแปลงอย่างชัดเจน คือ พลังงานจากถ่านหินจะไม่มีแล้ว ในส่วนของพลังงานจากแก๊สราคาจะไม่นิ่งเพราะไม่ใช่เรื่องของประเทศไทยเท่านั้น เกิดความผันเพราะในตลาดโลกเยอะจากสงครามต่าง ๆ เป็นต้น ซึ่งในไทยเองมีบ่อแก๊สแต่ต้องใช้ระยะเวลาในการพัฒนาอีกนาน
สำหรับเรื่องไฟฟ้าปาร์ตี้ที่เกี่ยวข้อง คือ ภาครัฐ เขามีกฎหมายและองค์กรที่เรียกว่า Regulator เป็นผู้กำกับดูแลเพื่อให้เกิดความเป็นธรรม ในแง่ของผู้พัฒนา คือ ผู้สร้างโรงไฟฟ้า และผู้ใช้ไฟ คือ อุตสาหกรรมต่าง ๆ และผู้ใช้ไฟทั่วไป ซึ่งนโยบายภาครัฐต้องสะท้อนออกมาให้เห็นเรื่องพลังงานว่าจะสามารถทำอย่างไรให้ดึงดูดนักลงทุนต่างชาติเข้ามาได้ ในมุมมองส่วนตัว คิดว่านักลงทุนต่างชาติและอุตสาหกรรมใหม่ ๆ ที่ต้องใช้ไฟเยอะ เช่น อิเล็กทรอนิกส์ต่าง ๆ ซึ่งเขาจะหาที่ลงทุนไปทั่วโลก เมื่อก่อนเรื่องไฟฟ้าไม่ใช่ปัจจัยหลักเท่าไหร่ ขอให้มีความเสถียรภาพ และราคาพอใช้ได้ แต่ในสมัยนี้กลับเป็นความคาดหวังในเรื่อง RE100 ซึ่งถือว่าเป็นโจทย์เชิงนโยบายของประเทศที่รัฐต้องกำหนดกติกา ทำอย่างไรให้ประเทศไทยสามารถผลิตพลังงานสะอาดได้เพียงพอ
คำแนะนำสำหรับรุ่นน้องผู้หญิงที่สนใจเรียนวิศวฯ
วิศวฯ ผู้หญิงไม่ได้ด้อยกว่าหรือเสียเปรียบผู้ชาย มีความเท่าเทียมกัน สำหรับผู้หญิงในระบบราชการจะดำรงตำแหน่งที่สูงน้อยกว่า เมื่อเทียบกับผู้ชาย ซึ่งยอมรับได้เพราะงานวิศวฯ เป็นงานบริหารบ้านเมือง แต่สำหรับภาคเอกชนผู้หญิงอยู่ในตำแหน่งระดับสูงมีค่อนข้างเยอะกว่าผู้ชาย และการเรียนวิศวฯ ทำให้ทุกคนมีพื้นฐานในด้านแนวคิด เพราะคนที่จะทำงานในยุคหน้าต้องคิดให้เป็น ทำให้เป็น และเรียนเสริมในเรื่องที่ตนเองสนใจ ยกเว้นเรื่องการเงิน เท่านี้ก็ทำให้เราสามารถที่จะประกอบวิชาชีพใดก็ได้